Andre Marie Ampere

Biyografi

Andre Marie Ampere, 20 Ocak 1775 tarihinde Fransa'nın Lyon yakınlarındaki Poleymieux'de doğmuştur. 61 yaşında, 10 Haziran 1836 tarihinde Marsilya'da akciğer hastalığı nedeniyle vefat etmiştir. Ampere, Fransız fizikçi ve matematikçi olarak tanınmakta olup, elektromanyetizmayı ilk bulan kişiler arasında yer almaktadır.

Elektrik akımı birimi olan 'Amper', onun adına ithafen verilmiştir. Küçük yaşlarda matematik ve fiziğe olan ilgisiyle dikkat çeken Ampere, 12 yaşında Latince öğrenmeye başlamış ve önemli matematikçiler olan Leonhard Euler ve Bernoulli'nin eserlerini okumuştur. 1796 yılından itibaren Lyon'da özel dersler vermeye başlamış, 1801'de Bourg'a taşınarak fizik ve kimya profesörü olmuştur.

1804 yılında Paris Ecole Polytechnique'de ders vermeye başlamış ve 1808 yılında Napolyon Bonapart tarafından Üniversiteler Genel Müfettişliği'ne atanmıştır. Ampere, elektrik ve manyetizma konularında önemli çalışmalar yapmış, 1820 yılında Hans Christian Örsted'in gözlemlerini referans alarak içinden akım geçen bir iletkenin mıknatıs gibi davrandığını açıklamıştır. 1826 yılında bulduğu klasik elektromanyetizma yasası, iletken etrafında oluşan manyetik alanın yönünün akımın yönüne bağlı olduğunu ortaya koymuştur.

Ampere, elektrik akımı ölçümünde kullanılan ampermetre ve galvanometrenin mucididir. 1799 yılında Julie Carron ile evlenmiş, eşi 1803 yılında vefat etmiştir. 1807 yılında ikinci kez evlenmiş, ancak bu evlilik iki yıl sürmüştür.

Andre Marie Ampere, 1869 yılında Paris'teki Montmartre Mezarlığı'na gömülmüştür.

Popüler Yazılar