Biyografi
Beyruni, 4 Eylül 973 tarihinde Harezm'de doğmuş olan Fars kökenli bir İslam bilginidir. 13 Aralık 1048 tarihinde Gazne'de 75 yaşında vefat etmiştir. Gökbilim, matematik, doğa bilimleri, coğrafya ve tarih alanındaki çalışmalarıyla tanınan Beyruni, XI.
yüzyılda yaşamış ve bilim tarihçileri tarafından Beyrunî Çağı olarak adlandırılmıştır. 22 yaşında Batı Harezm'e yapılan saldırılardan sonra önce Rey'e, ardından Cürcan'a gitmiş, 1001 yılında Harezm'e geri dönmüştür. Gazneli Mahmud'un Harezm'i 1017 yılında istilasına kadar Gürgenç kentinde kalmış, sonrasında Gazne'ye yerleşmiştir.
Beyruni, 148 eser verdiği bilinen bir bilim adamıdır ve bu eserlerin 110'u matematik, astronomi, fizik, tıp, coğrafya, sosyoloji, felsefe ve tarih gibi birçok alanda yazılmıştır. Ancak günümüze kadar sadece 32 eseri ulaşmıştır. Beyruni, dünyanın kendi ekseni etrafında ve Güneş etrafında döndüğünü söylemiş, bu düşüncenin İslam dünyasındaki ilk temsilcisi olmuştur.
Ayrıca, yıldızların uzaklığını ve yüksekliğini ölçmek için usturlab gibi aletler geliştirmiştir. 1030 yılında yazdığı 'Al Kanun Al Mesudi' adlı eseri, trigonometri tarihi için büyük bir öneme sahiptir. Beyruni, Hindistan'a gittiğinde orada Sanskritçe öğrenmiş ve matematik, astronomi, fizik ve coğrafya üzerine çalışmalar yapmıştır.
İslam dünyasında mevki tayini büyük önem taşıdığı için coğrafya ve matematiksel coğrafya konularında derinlemesine çalışmalar yapmıştır. Beyruni, yerçekimi hakkında da önemli teoriler geliştirmiştir. 1973 yılında Türkiye'de El-Beyruni adına bir posta pulu basılmıştır.
Beyruni, tarihsel derinliği ve gelişimiyle çağının neredeyse bütün bilgilerini özümsemiş ve bunları kendi ansiklopedisi gibi bir araya getirmiştir.