W. T. Tutte

Biyografi

W. T. Tutte, 14 Mayıs 1917 tarihinde İngiltere'nin Newmarket şehrinde doğmuş bir matematikçi ve şifrebilimcidir.

II. Dünya Savaşı sırasında, Almanların en büyük kod sistemlerinden birini kırarak İtilaf Devletleri'nin savaşı kazanmasında önemli bir rol oynamıştır. Savaşta gösterdiği başarılarla tanınan Tutte, kombinatorik ve grafik teorisi alanlarında da önemli çalışmalara imza atmıştır.

II. Dünya Savaşı'nın arifesinde, öğretmenlerinin tavsiyesi üzerine Devlet Kod ve Şifreleme Okulu'na yazılmıştır. Bu okul, İngiltere'nin savaş boyunca düzenlediği şifreleme ve şifre kırma operasyonlarının merkezi konumundaydı.

Tutte, burada çalıştığı süre zarfında, Almanların en iyi şifreleme cihazı olarak bilinen Lorenz SZ 40/42 makinelerinin kodunu kırarak İtilaf Devletleri'nin savaşı kazanmasına giden yolu açmıştır. 1948 yılında Cambridge Üniversitesi'nden matematik alanında doktorasını almış ve ardından Tunny'de bulunan Bletchley Park'ta çalışmıştır. 1948-1962 yılları arasında Toronto Üniversitesi'nde matematik öğretmeni olarak görev yapmış, 1962 yılından emekli olacağı 1985 yılına kadar Waterloo Üniversitesi'nde çalışmak üzere Kanada'ya göç etmiştir.

1996 yılında memleketi Newmarket'e dönmüş, ancak 2000 yılında tekrar Kanada'ya dönmüştür. Combinatorics ve özellikle grafik teorisi üzerine matematik kariyerini ilerleten Tutte, Waterloo Üniversitesi'nde Combinatorics and Optimization bölümünün açılmasına yardımcı olmuştur. 2001 yılında CRM-Fields-PIMS ödülünü kazanmış ve 2 Mayıs 2002 tarihinde Kanada'da hayata gözlerini yummuştur.

Popüler Yazılar